Jak wspierać dziecko w radzeniu sobie z porażką?
Sukces to rezultat ciężkiej pracy, wytrwałości, wiary w siebie. Chcemy, żeby nasze dzieci odnosiły sukcesy, ale czasem; nawet jeśli dają z siebie wszystko – przegrywają. Są rozczarowane i smutne, a my bardzo chcemy je ustrzec przed tymi nieprzyjemnymi emocjami. Tymczasem porażka może otwierać przestrzeń na szukanie nowych rozwiązań, być okazją do nauki determinacji, pokory, cierpliwości.
Gdy Twoje dziecko ponosi porażkę po prostu bądź przy nim, wspierając w trudnych uczuciach, które przeżywa.
Nazwij je, okaż zrozumienie („Widzę, że Ci smutno”, „Słyszę, że jesteś rozczarowany” itp.). Daj czas i przestrzeń na opłakanie niepowodzenia czy wykrzyczenie złości.
Doceń wysiłek jaki włożyło w wykonanie zadania.
Zachęcaj je do próbowania nowych rzeczy, doświadczania, zamiast rezygnowania z czegoś ze strachu przed niepowodzeniem.
Z samego doświadczania płynie ogromna wartość – jest okazją do przyjrzenia się sobie, pozyskania nowych informacji na swój temat.
Kiedy Twoje dziecko odważy się spróbować nowych rzeczy posłuchaj jakie są jego refleksje, jak siebie ocenia.
Zapytaj:
Co mu się podobało?
Co było trudne?
Z czym sobie poradził?
A z czym chciałby poradzić sobie lepiej? Jakie ma pomysły na to?
Co może i chce zmienić?
Co zrobi następnym razem inaczej?
Z czego jest zadowolony?
Z czego jest dumny?
Co czuł wtedy?
Co czuje teraz?
Co mu pomaga?
Czego potrzebuje?
Ważne, żeby nie narzucać dziecku swoich strategii i pozwolić mu na realizację jego pomysłów. To buduje poczucie sprawstwa i pewność siebie.
Pamiętaj, aby kierować uwagę dziecka na te rzeczy, na które ma wpływ (np. poziom zaangażowania, przygotowania, to że jest najedzone, wyspane itp), jednocześnie unikać analizowania tych aspektów poza jego wpływem (że padał deszcz, zadania były trudne itp). To pokazuje dziecku za co może i powinno wziąć odpowiedzialność.
Taka autorefleksja jest najważniejszą lekcją z porażki. Umiejętność traktowania porażki jako okazji do rozwoju będzie dziecku niezwykle przydatna w dorosłym życiu. Bo przecież porażka to szansa, żeby spróbować jeszcze raz 🙂
